به گزارش نت واش به نقل از ایسنا، محمدتقی توكلی - كارشناس - اظهار كرد: كشور ما علاوه بر اینكه در یك منطقه خشك و نیمه خشك قرار گرفته، در اثر تغییرات آب و هوایی و تداوم خشكسالی از وضعیت مناسبی برخوردار نیست.
وی ادامه داد: چنان كه مصرف روزافزون و بیش از ظرفیت منابع آب، كاهش منابع آب تجدید شونده در اثر كاهش بارندگیهای یك دهه گذشته، افزایش دما و هدرروی آب باعث شده كه كشورمان در وضع موجود جزو كشورهای با عدم تعادل آبی قرار گیرد.
توكلی اضافه كرد: شاهد این مدعا آن است كه در شرایط فعلی میانگین سالیانه بارندگی كشور به كمتر از ۲۴۰ میلیمتر و به تبع آن میزان منابع تجدید شونده آب حاصل از بارندگی سالیانه به كم تر از ۱۱۶ میلیارد متر مكعب رسیده است.
مشاور وزیر نیرو با بیان اینكه تفاوت مصارف و منابع آب از طریق اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی جبران شده است، افزود: حال تداوم این امر برابر آمار و اطلاعات وزارت نیرو حاكی از آن است كه از مجموع ذخایر آب زیرزمینی حدود ۱۳۰ میلیارد متر مكعب كاهش یافته است.
وی یادآور شد: میزان آب قابل استحصال در وضعیت موجود طبق اطلاعات مربوط به حجم آب قابل برنامهریزی شده كشور بایستی ۸۷.۷ میلیارد متر مكعب باشد كه از این میزان ۶۱.۷ میلیارد متر مكعب آن مربوط به بخش كشاورزی است (۳۱.۳۸ میلیارد متر مكعب از طریق استحصال آب منابع زیر زمینی و ۳۰.۳۳ میلیارد متر مكعب مربوط به آب سطحی ).
توكلی خاطرنشان كرد: در حالی كه مصارف فعلی كشور در بخشهای مختلف بیش از مقادیر فوق بوده ما در كشور با كسری منابع آب و اضافه برداشت در آبهای زیرزمینی رو به رو هستیم.
این كارشناس گفت: حال اگر بخواهیم وضعیت كشور را در بخش آب ارزیابی كنیم برابر استانداردهای جهانی هر كشوری كه بیش از ۴۰ درصد منابع آب تجدیدشونده خود را مصرف كند در وضعیت بحرانی قرار دارد كه بر این اساس كشور ما را شامل شده است.
او گفت: همچنین میزان سرانه آب در كشور به حدود ۱۴۵۰ متر مكعب در سال برای هر نفر رسیده است كه وضعیت فعلی كشور را در حال گذر از تنش آبی و رسیدن به كمبود آب نشان می دهد.
این كارشناس آب اضافه كرد: به طور كلی میتوان این گونه اذعان كرد كه در تاریخ مدیریت آب كشور نگاه مسئولان بیشتر معطوف به تامین آب و عرضه بوده است و برای این امر و با استفاده از تكنولوژی فن سالار سرمایهگذاریهای زیادی در سطح استانها و حوضههای آبریز اجرایی شده و به بهرهبرداری رسیده است.
وی اضافه كرد: تداوم این راه با توجه به وجود خشكسالیها، استفاده غیر استاندارد و بیش از ظرفیت منابع آب و نهایتا مدیریت غیرجامع و نقطهای در كشور باعث شده است كه ذخایر و منابع ما تحت تاثیرات استفاده شده به حالت بحرانی برسد.
او تصریح كرد: این وضعیت با تخریب محیط زیست، مهاجرت، حاشیه نشینی و چالشهای تامین آب مناطق پر جمعیت به همراه بوده و نباید ادامه یابد و باید این روند مورد اصلاح قرار گیرد.
توكلی یادآور شد: بنابراین میتوان این گونه نتیجه گرفت از آن جایی كه كشور ما باید در جهت پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی پیش رود برای رسیدن به این مهم باید مصرف آب را تا حد ظرفیت قابل تحمل منابع آب در حوضههای آبریز كشور متعادل كنیم.
او گفت: تحقق این استراتژی نیازمند الزامات قانونی است و علی رغم آن كه در گذشته و در برنامههای چهارم و پنجم قوانین خوبی در بخش آب تدوین شده بود متاسفانه این برنامهها به مرحله اجرا در نیامده است.
وی ادامه داد: در برنامه ششم نیز به این موضوع توجه شده است و وزارت جهاد كشاورزی و وزارت نیرو باید با اجرای تكالیف تعیین شده مصرف آب را سالانه به میزان ۱۱ میلیارد متر مكعب كاهش دهند.
توكلی گفت: اقدامات پیشبینی شده مربوط به مدیریت مصرف مثل افزایش عملكرد در واحد سطح، ارتقاء شاخص بهره وری در آب كشاورزی، مدیریت تقاضا همراه با كنترل حجم آب تحویلی، كاهش برداشتهای غیر مجاز و تعیین قیمت تمام شده آب با لحاظ كردن ارزش اقتصادی برای مصرف كنندگان بالاتر از الگوی مصرف است كه متولیان امر باید بدون هر گونه ملاحظهای به آن اهتمام ورزند و عزم خود را جزم كرده و با اصلاح و بهبود ساختار با همراهی سایر ذی نفعان و در جهت اصلاح آن اقدام كند.