در راستای حفاظت از محیط زیست؛

دولت چه مسئولیت های قانونی و اخلاقی در قبال آلودگی هوا دارد؟

دولت چه مسئولیت های قانونی و اخلاقی در قبال آلودگی هوا دارد؟ نت واش: یک حقوقدان درباره ی مسئولیت های قانونی و اخلاقی دولت در قبال موضوع آلودگی هوا و صیانت از محیط زیست توضیحاتی را ارائه نمود.


مجید قاسم کردی یک حقوقدان و فعال مدنی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره ی موضوع آلودگی هوا و پیگیری های حقوقی در این خصوص بیان کرد: آلودگی مکرر هوای کلان شهرهای ایران در هفته های اخیر، یک دفعه دیگر توجه فعالان حقوق بشر و حقوقدانان را به موضوع مسئولیت مدنی دولت در قبال محیط زیست جلب کرده است. باتوجه به اهمیت بیش از پیش حفظ محیط زیست به عنوان یک حق بنیادین بشری، این مساله به یک چالش جدی در عرصه حقوق مدنی و محیط زیست تبدیل گشته است. وی اضافه کرد: امروزه، حق داشتن محیط زیست سالم همچون حقوق بشر شناخته می شود که نه فقط در کنار حقوقی چون حق حیات و آزادی بیان، بلکه به عنوان یک حق جمعی در سطح بین المللی، ملی و منطقه ای به رسمیت شناخته شده است. این تغییر نگرش به محیط زیست سالم به عنوان یک حق بشری، نتیجه کوشش های مستمر سازمان های غیردولتی، جامعه علمی و نهادهای بین المللی است. اعلامیه های جهانی همچون اعلامیه استکهلم (۱۹۷۲) و اعلامیه ریو (۱۹۹۲) نمونه هایی از این تلاش ها هستند که بدنبال تثبیت این حق در سطح جهانی بوده اند.
مسئولیت دولت در قبال حفظ محیط زیست این حقوقدان درباب مسئولیت دولت در قبال محیط زیست اظهار داشت: برمبنای قوانین و مقررات موجود، دولت به عنوان متولی اصلی صیانت از محیط زیست و سلامت شهروندان شناخته می شود. در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و همین طور در منشور حقوق شهروندی، به وضوح به مسئولیت دولت در این حوزه اشاره شده است. از ین جهت، دولت موظف است به جبران خسارات ناشی از آلودگی هوا و سایر آلودگی های زیست محیطی بپردازد. وی اضافه کرد: یکی از اشکالات اساسی در پیگیری مسئولیت مدنی دولت در حوزه آلودگی هوا، نبود یک مبنای دقیق و شفاف برای اثبات مسئولیت آنست. در بیشتر موارد، برای محکومیت دولت، اثبات تقصیر لازمست، اما در حوزه آلودگی هوا، پیدا کردن رابطه سببیت میان آلودگی و منشأ ضرر خصوصاً باتوجه به پیچیدگی های سازمان های دولتی، کار را برای جبران خسارت دشوار می کند. این مشکل خصوصاً در مواردی که دولت به عنوان مسئول درنظر گرفته می شود، نمایان تر می شود. قاسم کردی اضافه کرد: به عنوان مثال، در صورت اثبات تقصیر، ممکنست که مسئولیت مدنی دولت در قبال آلودگی هوا قابل پیگیری باشد، اما در عمل، پیچیدگی های قانونی و اجرائی می تواند مانع از رسیدگی مؤثر به این مسئولیت شود.
جبران خسارات و مسئولیت کیفری این فعال مدنی اظهار داشت: همین طور از نظر مسئولیت کیفری، قانون مجازات اسلامی اقدامات تهدیدآمیز مقابل بهداشت عمومی مانند آلوده کردن هوا و آب را ممنوع اعلام نموده است و برای متخلفان، مجازات هایی نظیر حبس پیش بینی کرده است. این اقدامات در امتداد ایجاد حساسیت های اجتماعی در قبال اهمیت سلامت عمومی و محیط زیست انجام شده است. مسئولیت دولتی در این حوزه، علاوه بر جبران خسارت به افراد، باید در راستای پیش گیری از بروز چنین لطمه هایی در آینده باشد. قاسم کردی اظهار داشت: اما در عمل، وقتی که نهادهای دولتی خود در معرض بهتان قرار دارند، تعیین مرجع صالح برای رسیدگی به این مسائل نیازمند یک رویکرد مستقل و بی طرف است. سازمان های حفاظت محیط زیست، که بطور معمول در این موارد دخالت دارند، باید در مقابل هرگونه بهتان خودرا در مرجع صالح قانونی معرفی کنند تا در این صورت عدالت و شفافیت در رسیدگی به مسائل زیست محیطی حفظ شود.
چشم انداز قانونی و اجرایی این حقوقدان بیان کرد: در نهایت، رسیدگی به مسئولیت مدنی دولت در قبال آلودگی هوا، باید از طرف نهادهای قضائی و حقوقی، باتوجه به اصول حقوق بشری و تعهدات بین المللی دولت، پیگیری شود. در صورتیکه دعوی مقابل دولت مطرح شود، باید بطور دقیق و اصولی بوسیله دیوان عدالت اداری و در نهایت دادگاه های عمومی، احقاق حقوق شهروندان در این حوزه دنبال شود. این مسیر قانونی و اجرائی به عنوان تنها راهکار مؤثر برای تضمین پاسخگویی دولت و جبران خسارات به حساب می آید. قاسم کردی در آخر اظهار داشت: آلودگی هوا، به عنوان یک بحران زیست محیطی، نیازمند توجه فوری و مسئولیت پذیری دولت می باشد. از آنجائیکه دولت به عنوان حافظ سلامت عمومی و محیط زیست شناخته می شود، اجرای دقیق و مؤثر قوانین برای جبران خسارات زیست محیطی و حفظ کرامت انسانی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. حقوق بشر و عدالت ایجاب می کند که هیچ نوع زیانی، چه مادی و چه معنوی، بدون جبران باقی نماند. دولت باید به این مسئولیت خود عمل کند تا محیط زیست سالم به حق همه شهروندان تبدیل گردد.

1403/11/12
12:43:35
5.0 / 5
14
تگهای خبر: آب , آلودگی , بحران , بهداشت
این پست نت واش را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب نت واش
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۱ بعلاوه ۵
نت واش : کارواش اینترنتی

نت واش

کارواش در محل

کارواش netwash.ir - تمام حقوق سایت نت واش محفوظ است