در اولین جلسه کارگروه تغییرات اقلیمی و میراث فرهنگی چه گذشت؟

نت واش: کارگروه تغییرات اقلیمی و میراث فرهنگی با بیان وضعیت مخاطره آمیز و تهدید میراث فرهنگی متأثر از پدیده هایی چون گرم شدن کره زمین، پایین رفتن سطح سفره های آب زیر زمینی، فرو نشست، گلسنگ ها و باران های اسیدی، جهت بررسی مسائل و راه کارها، تشکیل شد.

به گزارش نت واش به نقل از ایسنا، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با تشکیل اولین نشست این کارگروه با حضور نمایندگانی از نهادهای مرتبط به بررسی مسائل و راهکارهای پیش روی این حوزه پرداخت.
مصطفی ده پهلوان، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اعلان اینکه تغییرات اقلیمی میراث فرهنگی کشور را در تهدید قرار داده است، اظهار داشت: یکی از جنبه های تغییرات اقلیمی در میراث فرهنگی نمایان است و ما موظف هستیم در پژوهشگاه به آن بپردازیم.
او با اشاره به نحوه ایجاد پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به تشریح کارهای این مرکز در قالب پنج پژوهشکده و سه گروه پژوهشی پرداخت و با این یادآوری که خیلی از امور پژوهشی کشور در عرصه میراث فرهنگی در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام می گیرد، اضافه کرد: با توجه به این که در چند دهه اخیر میراث فرهنگی با بحران تغییرات اقلیمی مواجه می باشد احساس وظیفه کردیم که در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به بحث تغییرات اقلیمی ورود نماییم.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تغییرات اقلیمی را شامل مباحث گرم شدن کره زمین، پایین رفتن سطح سفره های آب زیر زمینی، فرو نشست، گلسنگ ها، باران های اسیدی و… عنوان نمود و اظهار داشت: تمام اینها در کنار یکدیگر شرایط مخاطره آمیزی را برای میراث فرهنگی کشور پیش آورده اند و یک بحران میراثی محسوب می شوند.
ده پهلوان اظهار داشت: امروز بحران های میراثی زیادی در دنیا نظیر وندالیسم، گنج یابی و پروژه های عمرانی و …که میراث فرهنگی راتهدید می کنند وجود دارد و یکی از مهم ترین آنها تغییرات اقلیمی است که باید طی نظام مسائل، رصد و لطمه های آن به درستی شناسایی شوند و در قالب نشست ها و همایش ها راه کارها ارائه و بخشنامه ها و دستورالعمل ها از طرف ادارات کل استانها و وزارتخانه برنامه ریزی و شروع شوند و اگر ضرورت داشت اعضایی هم از نهادهای مرتبط نظیر وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، معاونت میراث فرهنگی و ادارات کل استان های این وزارتخانه به این کارگروه اضافه خواهند شد.
وی در ادامه اظهار داشت: تغییرات اقلیمی هزاره هاست که وجود دارد اما نکته آنجاست که تشدید عواملِ تغییرات اقلیمی را بشر امروز سبب شده است.
این عتیقه شناس با اشاره به افزایش سرعت پایین رفتن سفره های زیر زمینی، اظهار داشت: محوطه های باستانی زیادی در کشور داریم که در خاک نهفته بودند ولی امروز که کاوش و نمایان شدند گرفتار مخاطره شده اند. یک زمانی البته می گفتیم اگر این محوطه ها مدفون باشند در امان بیشتری هستند ولی امروزه با افزایش تعداد حفاران قاچاق اینطور نیست.
حمید فدایی، معاون پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی ـ فرهنگی نیز تغییرات اقلیمی را یک تهدید آشکار برای میراث فرهنگی خواند که چشم اندازهای فرهنگی کشور را نظیر دشت های قزوین، مرودشت را به مخاطره انداخته است.
وی در ادامه به برداشت بی رویه آب و تبعات جبران ناپذیری که در نواحی تخت جمشید و نقش رستم به وجود آورده است اشاره نمود و اظهار داشت: تحت تاثیر تغییرات اقلیمی میراث معنوی ما هم در خطر هستند، در این جهت ایکوموس چند سالی است شعارهایی را با موضوعیت تغییرات اقلیمی قرار داده که تاثیرات منفی را کم کند.
فدایی اضافه کرد: در این کارگروه در تلاشیم سهمی در پایین آوردن مخاطرات تغییرات اقلیمی داشته باشیم.
مهدی رازانی، رئیس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی ـ فرهنگی در ادامه اظهار داشت: باید راهکاری برای موضوع تغییرات اقلیمی یافت که اینجابه معنای شناخت تمامی ابعاد مسئله است.
او با اعلان اینکه حوزه میراث فرهنگی هم گرفتار تبعات تغییرات نظیر استواری و پایداری آثار و… شده به برخی از این طریق کارها اشاره نمود.
رازانی با اشاره به کاربرد حفاظت پیشگیرانه در این عرصه، هدف از تشکیل این کار گروه را ترویج شناخت برای آشنایی محققان با مخاطرات عنوان نمود.
مهدی زارع، استاد تمام پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله نیز در این جلسه اظهار داشت: موضوع تغییرات اقلیمی و تبعات آن تاثیر زیادی بر میراث فرهنگی در دنیا و ایران گذاشته و نماد علمی آن فرونشست زمین و ترک هایی است که در آثار تاریخی می بینیم.
او اضافه کرد: برخی تبعات تغییرات اقلیمی نظیر سیلاب ها، تخریب های ناگهانی و … نمودار هستند که موجب تخریب یا زمین لغزش می شوند و تأثیرات برخی همچون گرم شدن زمین بعدا مشخص می شود.
محمدرضا هابیل، دبیر مدیریت بحران سازمان نقشه برداری کشور، بحث تغییرات علمی را امری فرادستگاهی خواند که از عهده یک مجموعه بر نمی آید و اظهار داشت: در این زمینه باید اشتراک گذاری دیتاها صورت گیرد.
او با اشاره به اقداماتی که در این زمینه توسط سازمان نقشه برداری انجام شده است، اضافه کرد: مکان های حائز اهمیت می تواند در قالب یک پروژه بصورت اولویت بندی نقشه میراث فرهنگی در نرخ فرونشست تهیه شود و مورد بهره برداری قرار گیرد.
رضا شهبازی، مدیرکل دفتر مخاطرات زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین شناسی نیز با اشاره به عوارض فرونشست ها اظهار داشت: میانگین فرونشست زمین در دشت های ما رو به افزایش است و به سبب بهره برداری صعودی بالا می رود.
او با اشاره به فرونشست ها در تهران، اصفهان، و … اظهار داشت: قبل از این تغییرات اقلیمی وجود داشته و امروزه تنها شیب آن تند شده است. ما زورمان به طبیعت نمی رسد، در طول تاریخ همیشه تغییر اقلیم وجود داشته و ما همیشه خشکسالی را در فلات مرکزی داشته ایم. برای کاستن شدت تغییرات اقلیمی باید تاثیر انسانی را کمتر نماییم.
امیر هدایتی، معاون دفتر امور آب کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی نیز با اشاره به بحران تغییر اقلیم و میراث فرهنگی و خشک شدن چاه ها و قنات ها اظهار داشت: چالش اصلی ما در رابطه با فرهنگ است. هزاران سال مردم با بهره بردن از فرهنگ با بحران کم آبی و تغییرات اقلیمی کشور کنار آمده و خودرا سازگار کرده بودند. امروز اگر مشکل اصلی فرونشست آب است علت آن فرهنگ غالب بر حکمرانی آب کشور و یک موضوع اجتماعی و فرهنگی است که این پدیده را شدت بخشیده است.
ساویز صحت، دانشیار پژوهشکده هواشناسی در ادامه این بحث ها اظهار داشت: تغییرات اقلیمی همیشه وجود داشته است، در این مساله افزایش شدت، مدت و فراوانی رخدادها بسیار نگران کننده است.
علیرضا سرداری، عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز اظهار داشت: حوزه های مختلف میراث فرهنگی گسترده و تجربیات زیادی در آن نهفته است و مطالعات زیادی در آن انجام شده که می توانیم اینها را با نهادهای مرتبط که در این کارگروه هستند به اشتراک گذاشته و در اختیار سایر سازمان ها قرار دهیم. به عنوان نمونه در عرصه آبخیزداری نقش میراث فرهنگی موثر است و پژوهش های باستانشناسی می تواند تجربیات گذشتگان را در اختیار این حوزه برای آمایش سرزمین قرار دهد.
ایرج بهشتی، کارشناس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی فرهنگی نیز در ادامه اظهار داشت: اگر در استفاده بهینه از منابع طبیعی فرهنگساری شود کار بزرگی انجام شده است.
او با اشاره به تاثیر ریزگردها در تخریب بیش از پیش آثار باستانی، اظهار داشت: در این بخش حفاظت پیشگیرانه، اثرات تغییرات اقلیمی را در آثار باستانی کم کرده است.
منیژه هادیان دهکردی، عضو هیأت علمی پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی ـ فرهنگی نیز با اشاره به افزایش شیب تغییرات اقلیمی وکم توجهی به آن اظهار داشت: در توافقنامه ۲۰۱۵ پاریس خیلی از کشورها دریافتند که شرایط خیلی حاد و بحرانی در این زمینه وجود دارد و باتوجه به آن اقدامات گسترده ای را انجام دادند. جالب است که در این توافقنامه موضوع میراث فرهنگی با آنکه بسیار در خطر است به عنوان راهکار مورد توجه قرار گرفته که چطور در افزایش آگاهی و آموزش مؤثر باشد و این خود کار گسترده ای است که باید با برنامه ریزی صورت گیرد.
سجاد علی بیگی، رئیس پژوهشکده باستان شناسی نیز در ادامه اظهار داشت: در ده هزار سال قبل بشر به سبب مخاطرات و تغییرات اقلیمی رو به کشاورزی و تولید غذا آورد اما این تغییرات بسیار امروز گسترده شده و انسان به آن دامن می زند و به میراث فرهنگی لطمه می رساند.
او نبود مدیریت صحیح و عملکرد جزیره ای را در این زمینه نقد کرد و اظهار داشت: باید لیستی از محوطه های مهم که به شدت تحت تاثیر اثرات تغییرات اقلیمی هستند تهیه شود.
مولود عظیمی، کارشناس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی فرهنگی نیز اظهار داشت: در این زمینه محدودیت زمانی داریم و از با اهمیت ترین مخاطرات تغییرات اقلیمی فرونشست است که بحث در مورد آن نباید به این جلسه ختم شود و باید مشکلات و معضلات این حوزه را بخش بندی و بررسی نماییم.

منبع: netwash.ir

1403/06/27

11:23:54

5.0 / 5

264

تگهای خبر: آب , بحران , تولید , خشكسالی

این پست نت واش را می پسندید؟

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان در مورد این مطلب نت واش

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۲ بعلاوه ۴